Tyi yälä': Claudia Vázquez Chumul tyi: Nueva Reforma, Tacotalpa, Tabasco. Tyi imele’ xk’eljuñob: María de Jesús Martínez Pérez Adelaida López Gutiérrez Licenciatura cha'añ Lengua y Cultura añob tyi 6º semestre
Tyi wäxakp’ejlel septiemprej tyi jabil 2017 jiñi ixik ik’abaj xclaudia añ abi tyi yotyoty’ chokolbi ityo’isañ ich’ejew tyi kosinaj ñaxañ che muxkej majlel tyi wäyel. Jiñ ta’ kaji iñäch’tyañ muk’bäj isu’ibä, chejbi bajche’ chonkol ipok kabäl p’ejtyal ta’ iñatyäl jiñi xClaudia ke ñop’uchumli ke pixiltyo’.
XClaudia ta’ majli iyojch’oñ tyi paty’ iyotyoty’ jiñi iñup’uchumli cha’añ ik’el mi ts’abältyo jiñ ik’ajklel iyotyoty’ ma’ix bi mach añ, jiñ iñup’uchumli wäyälo’ixbij.
Ya’i ta’ ochi tyi iyotyoty’ ta’ ibej ñäch’tyä’ chonkolbäj ipok ip’ejty weñ k’añbi ta’ kaji isu ibäk, ta’ ixbi kaji tyi bäk’eñ ta’ abi majli ip’ityisañ jiñi iñox al.
Ta’ isube’ jiñi iñox al ke ya tyi yok ja’ chonkol isu’ibä p’ejtyak weñ k’ambäl, pej aJorge ma’añ abi chujku ta’ iyubil, jiñ ta’ isubel mi kaj jiñ iyum jiñi yok ja’ (xwäläk ok).
Xclaudia weñ ta’ix bi ochi ibäk’eñ ta’ abi pejkaj lakch’utyaty’ abi isube ¡kch’utyaty’ chukime ke yujtyel!
Ta’ixbi ikäyä iyubiñ jiñ mukbäj isu’ibä tyi sa’ hora ta’ abi kaji iñäch’tyañ jiñ yujkel weñ kälaxbi, ta’bi ichale oñel ita’bi ityeche’ jiñ imajchiloj yik’oty iñop’uchumli’o.
Jiñ ta’ iyäk’e wokolix yälä’ jiñ xwälä’ ok o jiñ yuñ jiñ yokja’ cha’añ ta’ isubej yik’oty jiñ k’ambäl isu’ibä.